Data en IoT zijn onmisbaar voor een succesvolle energietransitie

Peter Dreschler, Change Lead Asset Control & Steering

Op de afdeling Asset Operations werken we aan de voorkant van innovatie. En daarbij krijgen IT’ers met ambitie echt de ruimte. De energietransitie vraagt dat ontwikkelteams zich op onontgonnen gebied wagen, waarbij we steeds kijken naar hoe de markt zich ontwikkelt en hoe we daarop kunnen inspelen. 

En we dragen natuurlijk direct bij aan de grote stip op de horizon: energieneutraal in 2035. Een uitdagende combinatie van maatschappelijk belangrijk werk en vernieuwende IT.

Voor 1 kolencentrale komen honderden windturbines en zonnepanelen in de plaats. Dat zijn onze assets; alles wat bij Eneco energie produceert of vervoert. Eneco wil al die assets zo snel mogelijk verduurzamen om onze grote missie te voltooien: klimaatneutraal in 2035.

Om die doelstelling te behalen, moeten we de vraag en het aanbod van energie balanceren. De data uit onze assets is daarvoor onmisbaar. Door alle assets aan elkaar te verbinden via het Internet of Things (IoT), krijgen we steeds beter grip op de energietransitie. De data die we hieruit ontsluiten, stelt ons in staat het energiesysteem van de toekomst te bouwen.

Binnen de afdeling Asset Operations beheren we de assets van Eneco. Het stadswarmtenet is daar een belangrijk voorbeeld van. Met een netwerk van buizen verwarmen we daarmee woningen en appartementencomplexen. Maar ook de onshore- en offshore wind- en zonneparken zijn aangesloten op ons platform. Zo’n 4 jaar geleden besloot Eneco dat IoT-data een essentiële bijdrage kan leveren aan de optimalisatie van deze assets. Het leuke is dat de IoT-beweging destijds begon met warmtemeters

Er werd toen een wet aangenomen die aanbieders van stadswarmte, net als bij gas en elektra, verplichtte een slimme warmtemeter aan te bieden aan klanten. Dat was voor ons een uitgelezen kans om met IoT te starten, om zo die data beschikbaar te maken voor de organisatie. De voor de hand liggende optie was om slimme meters aan te schaffen en de data af te nemen van de producent. In plaats daarvan ontwikkelden we onze eigen communicatiemodule. Daaromheen bouwden we ons dataplatform. Dat was een gewaagde keuze, maar het bleek een ware revolutie voor Eneco.

Sindsdien zijn er al meer dan 50.000 slimme warmtemeters geplaatst. Wat we toen ontwikkelden was goed te hergebruiken voor het ontsluiten van data uit andere assets. Intussen draaien er al veel verschillende toepassingen op het platform. Vandaag de dag zijn we bij een heleboel assets in staat om er data uit te verzamelen én een commando terug te zenden. Dat heeft ertoe geleid dat we tegenwoordig wind- en zonneparken volledig op afstand kunnen aansturen.”

Boven al die individueel aanstuurbare en uitleesbare assets hangt onze virtual power plant. Dat is een verzamelplaats voor alle data uit al die assets. Die kijkt naar de energiemarkt en gebruikt die data om de vraag en aanbod van energie te sturen. Moeten we meer gaan produceren of juist meer warmtepompen aanzetten? Dat gebeurt met een complex algoritme. De basis daarvan ligt echt bij de data. De focus van mijn team ligt op het stabiel aanleveren van die meetdata en het betrouwbaar afleveren van stuurcommando’s. Wij zorgen voor de juiste verbinding.

Mijn team is steeds op zoek naar manieren om op een schaalbare en veilige manier verbinding te maken met onze assets. En om deze meetdata te ontsluiten. Hier zetten we verschillende IoT-technieken voor in. Vaak gebruiken we hiervoor een eigen communicatiemodule die aansluit op de communicatieprotocollen die door een asset worden ondersteund. Het IoT-ontwikkelteam werkt vervolgens aan het opzetten van een stabiele en veilige verbinding met de communicatiemodule en het configureren van de communicatie. Daarmee komt de meetdata uit de sensoren binnen op het Eneco IoT-platform (Microsoft Azure).

De uitdaging ligt onder andere in de verschillende protocollen van de assets. Hoe laat je die met elkaar communiceren op een manier waarop de data daadwerkelijk bruikbaar is? En hoe gebruiken we netwerkprotocollen om de data op een veilige manier naar de cloud te transporteren? Dat maakt het zo ontzettend gaaf om aan IoT-toepassingen bij Asset Operations te werken. Ook omdat het direct te koppelen is aan de doelstellingen en strategie van Eneco. Data en IoT worden de komende jaren essentieel. Steeds vaker maken we gebruik van wat er al is en kunnen we het verder uitbouwen en versterken. De mogelijkheden en kansen zijn eindeloos.